Op welke manier reageren mensen als ze met lijden geconfronteerd worden?
De koestering van de herinnering
is de troost van het verlies.
Een stuk van mij is met jou weggegaan.
Een stuk van jou blijft in mij bestaan.
is de troost van het verlies.
Een stuk van mij is met jou weggegaan.
Een stuk van jou blijft in mij bestaan.
(bron: tekst op het doodsprentje van Bob Davidse)
Elk individu is uniek, en daarom zal elke lijdensweg ook anders zijn. Het is zoals een vingerafdruk, persoonlijk en uniek. In de rubriek ‘mens en lijden: lezing’ beschreef ik hoe kinderen rouwen. In feite kunnen we het model van William Worden ook toepassen bij volwassenen. Eerst is er het besef dat je iemand bent verloren, je zult het moeten accepteren. Daarna komt de ervaring met de gevoelens die erbij komen kijken. Het is belangrijk dat je je gevoelens toelaat, en ze niet onderdrukt. Dan volgt er het besef dat je verder moet met het gemis en de herinneringen van die overleden persoon, en als laatste stap moet je hoe dan ook weer verder met je leven, maar de overledene leeft verder in je hart.
Extra uitleg over deze vier stappen van rouwen kan je op onderstaande link nalezen.
In veel gevallen houden mensen zich in eerste instantie sterk voor de buitenwereld. Eens ze tussen vier muren alleen zijn, zullen ze misschien sneller huilen. Ik spreek nu wel vanuit mijn eigen ervaring. Maar zo voel ik het ook aan bij anderen. Op het moment dat iemand overlijdt, komt het natuurlijk aan als een slag in je gezicht, maar meestal houden mensen zich sterk tot de hele rompslomp voorbij is. Er moet een begrafenis geregeld worden, er komt zoveel bij kijken, dat je soms niet anders kunt dan sterk te zijn, gewoon voor jezelf. Dagen of soms zelfs weken later komt plots het besef dat het voorbij is, dat je die persoon nooit meer zult zien en dan komt de klap.
Het filmpje van het overleden zoontje Achille van Jeroen en Annelies vertelt dat, op het moment van de dood van het kindje, er toch een soort van energie aanwezig is die je sterk houdt. Achteraf begrijp je soms niet hoe je die week doorgekomen bent. Je hoofd staat daar op dat moment niet naar, zegt Jeroen, maar je krijgt uit onverwachte hoek een soort van energie. Je kunt ook niet alles alleen, daarom is het belangrijk dat verpleegkundigen of, in het geval van Jeroen en Annelies, een pastor de ouders begeleidt. Ine Pauwels, de pastor van het UZ Gasthuisberg te Leuven vertelt hoe zij de ouders bijstaat en in overeenkomst met de ouders een afscheidsmoment organiseert. Bekijk zeker het onderstaand filmpje, en zie zelf hoe de ouders en pastor Ine Pauwels omgaan met het afscheid van een pasgeboren kind.
Sommige mensen gaan naar het kerkhof, anderen bidden thuis voor de overledene, nog anderen branden een kaarsje om de overledene te herdenken in de kerk of thuis, en zo zijn er nog zoveel andere manieren om de dood te verwerken. Het staat nergens gedrukt wat je moet doen als iemand sterft. Zoals ik al had gezegd, is het een persoonlijke lijdensweg. Je moet vooral eerlijk zijn met jezelf, en durven hulp vragen als het nodig is. Je moet zelf ervaren hoe je met het lijden omgaat. Het is ook volledig cultuurgebonden. Zo is 2 november oftewel Allerzielen, de dag waarop wij, christenen, de doden herdenken; Allerzielen
Als laatste wil ik graag nog kort iets vermelden over orgaandonatie. Want ook dat komt er soms bij kijken bij een overlijden.
Vaak is het zo dat de naaste familie moet beslissen of de organen van de overledene mogen gebruikt worden. Indien de organen nog intact zijn kunnen ze een andere mens redden. Onlangs zag ik een reportage waarbij ze het belang van een donorregistratieformulier aankaarten, waarop staat of je donor bent of niet. Dat maakt het deels makkelijker voor de naaste familie die op zo’n moment een moeilijke beslissing moet nemen. Eén op zes families weigert namelijk. Lees meer hierover op de site van Re-Born to be Alive vzw 2009-2012: Alle info over orgaandonatie
Geen opmerkingen:
Een reactie posten